Nieuwsbrief - Seizoenstip

Koord van sparrenwortel

1

Sparren zijn waardevol voor de gereedschapskist van de primitieve kampeerder. Bijvoorbeeld voor het maken van harslijm., maar ook voor het verkrijgen van flexibel bindmateriaal. Op de foto links zie je de naalden, kegel en schors van een fijnspar. Je herkent deze soort vooral aan de naalden die zoals bij alle sparren afzonderlijk loskomen en bij de fijnspar één-twee centimer lang zijn, vier zijden hebben bij doorsnijden, met een diep groene kleur en zonder witte of blauwe lijnen. (Merk in de foto-inzet ook het 'vlaggetje' op, dat aan de naald vast blijft zitten.) De schors heeft bij wat oudere bomen grote schilferige schubben, en de kegels zijn redelijk groot met diamantvormige schubjes. Maar alle sparrensoorten hebben wortels van voldoende kracht en flexibiliteit om er bindingen mee te maken.

Om de wortels uit te graven, is het handig om een simpele graafstok te maken. Ontdoe daarvoor een dikke tak van (scherpe) uitstekende zijtakken en snijd twee zijden van een uiteinde tegenover elkaar schuin af (foto rechts).

2
3

In een bosperceel met (aangeplante) sparren, heb je overal waar je zou graven tussen die sparren een goede kans om snel een wortel van gewenste dikte te vinden. Staat de spar niet op zo'n plek, dan is een goed begin om op zo'n halve meter afstand van waar een hoofdwortel de grond in gaat deze al gravend te volgen. Als je een wortel van gewenste dikte hebt gevonden, graaf deze dan stukje bij beetje verder uit zonder hard te trekken, anders breekt hij (links). Vaak kun je de bovenste bodemlaag met enig handenwerk naar buiten vouwen. Dat maakt het erg makkelijk om achteraf de gaten in de grond weer te vullen (leave no trace, voorkomt enkelzwikken).

Rondom de wortel zit een behoorlijk dikke bast, die je touw stugger maakt en laat vervormen bij drogen. Deze is echter makkelijk te verwijderen. Als je je graafstok toch alleen had gemaakt om wortels op te graven, kun je een driehoekvormige inkeping in snijden om de wortel makkelijk van zijn bast te ontdoen (rechts).

4
5

Hierna kun je eventueel de wortel nog splitsen om hem dunner te maken, of omdat je één vlakke zijde wilt (bijvoorbeeld voor extra wrijving als je hem om hout heen wilt binden). Snijd om daarvoor de wortel op de kopse kant een klein stukje in om een beginnetje te maken. Om te voorkómen dat de wortel tijdens het splitsen steeds dunner wordt aan één kant en uiteindelijk breekt: werk langzaam, buig de dikker wordende zijde meer en trek daar harder aan. Zie de foto (links).

Het koord dat je nu hebt is behoorlijk sterk en kun je gebruiken om mee te stikken, zoals bij deze container van berkenschors. Je kunt het echter ook gebruiken om te wikkelen en voor sommige knopen zoals die op hout gelegd kunnen worden (zoals de hele mastworp). Maak het koord wel weer nat voordat je ermee gaat werken, want in opgedroogde vorm breekt het bij buigen makkelijk. Je kunt het dus ook het beste opgerold bewaren.


Naar de 3e januari seizoenstip: Lijm van hars van naaldbomen.

Naar het seizoenstip overzicht.